Spichlerz

Spichlerz w Strzelcach Krajeńskich

Historia: Zabytkowy budynek zlokalizowany jest przy dawnym Placu Młyńskim (Mühlen Platz), w narożniku ulic: Podwale i Wojska Polskiego (dawniej Mühlen Strasse,Woldenberger Strasse, ul. Dobiegniewska), w pobliżu gotyckiej Bramy Młyńskiej (Mühlen Tor) z XV w. Jest to budowla wzniesiona w pierwszej połowie XVIII w. (świadczy o tym umieszczona na kalenicy dachu chorągiewka wiatrowa z datą 1747), pełniąca pierwotnie funkcje gospodarcze – magazyn zbożowy dla usytuowanego w sąsiedztwie zniszczonego po 1945 roku „Młyna Miejskiego” (Stadt Mühle). Budynek wzniesiony został na planie prostokąta jako budowla murowana (o grubości ścian 64 cm.) z ryglowymi szczytami. Po 1945 roku Spichlerz użytkowany był przez mieszkającego obok rolnika. Następnie użytkowany był przez miejscową Wytwórnię Owocowo-Warzywną jako magazyn opakowań szklanych oraz soli. Po upadku przetwórni obiekt przez kilka lat nie pełnił funkcji użytkowych i niszczał. Po remoncie, zakończonym w 1987 roku, przeznaczony został na cele kulturalne: siedziba Strzelecko – Krajeńskiego Towarzystwa Kultury i Działu Zbiorów Specjalnych Miejsko – Gminnej Biblioteki Publicznej. W ostatnich latach działał w budynku poddzierżawiony lokal gastronomiczny pn. „Spichlerz Królewski”. Po zaprzestaniu działalności przez dzierżawcę, właściciel obiektu SKTK przekazał zdewastowany obiekt na rzecz gminy. Z uwagi na szczupłość bazy lokalowej Strzeleckiego Ośrodka Kultury, w roku 2010 gmina Strzelce Krajeńskie przekazała Spichlerz tejże instytucji kulturalnej.

Jest to obiekt parterowy, nakryty wysokim, dwuspadowym dachem naczółkowym (zachowana oryginalna więźba dachowa – jętkowa wieszarowa ze stolcami leżącymi i krzyżulcami), bez podpiwniczenia. Północna elewacja frontowa zaznaczona jest szerokim otworem wjazdowym dla wozów konnych (obecnie pomniejszonym, z umieszczonymi drzwiami dwuskrzydłowymi) oraz dwoma innymi otworami komunikacji pieszej, w których zamontowano drzwi jedno i dwuskrzydłowe (szyldy zamków, klamki i zawiasy pasowe z żelaza wykonane współcześnie, stylizowane). Małe otwory okienne (po dwa w elewacji frontowej i dwa w elewacji tylnej) zaopatrzone w stylizowane pionowe tzw. kraty zębate. W otworach okiennych, znajdujących się w wykonanych w technice szkieletowej szczytach obiektu, zachowane są oryginalne kraty tego typu z czasów budowy obiektu. Po stronie południowej znajduje się współcześnie zbudowana czworoboczna dobudówka, w której usytuowano kotłownię i magazyn na opał. W trakcie przeprowadzonego w latach 1985 – 1987 kapitalnego remontu Spichlerza elewacje budynku zostały tylko nieznacznie przekształcone. Układ funkcjonalny wnętrza, w tym użytkowego poddasza, został dostosowany i zaadaptowany pod potrzeby działalności kulturalnej.

Dziś: Obecnie Spichlerz stanowi obiekt, w którym odbywa się działalność Strzeleckiego Ośrodka Kultury. Swoje zajęcia mają następujące sekcje: szachowa, plastyczna, kinowa, taneczna. Co drugi piątek wyświetlane są filmy w ramach spotkań Strzeleckiego Klubu Filmowego. W Spichlerzu realizowane są także wystawy twórczości lokalnej i regionalnej. Swoją siedzibę ma tu także redakcja lokalnego dwutygodnika „Ziemia Strzelecka”.